Innoveren: de kunst van het samen denken

16 March 2016 | richting bepalen, visie met impact

Met de hype rondom wendbaarheid en digitale disruptie, duiken de innovatietrajecten overal op als heldendaden. Ja heldendaden, want innoveren is niet eenvoudig binnen bestaande (publieke) organisaties.

Je zou verwachten dat juist in bestaande organisaties het niet per definitie heel moeilijk is om te innoveren. Ze hebben immers toegang tot middelen en eigenschappen waar de meeste start-ups van kunnen dromen. Denk daarbij aan een intern innovatieteam, een sterk merk, cash flow, een goed sales-team en ga zo maar door.

Toch hebben we het over heldendaden als we het hebben over geslaagde innovatietrajecten…het lijkt wat overdreven, maar dat is het niet.

Waar makkelijk aan voorbij wordt gegaan is dat binnen bestaande organisaties de middelen en processen zijn vormgegeven om het bestaande businessmodel uit te voeren. Ze zijn niet gericht zijn op het zoeken naar een nieuw businessmodel met nieuwe klantsegmenten en bijpassende waardeproposities. [Bron: ManagementSite] Precies dat maakt het innoveren binnen bestaande (publieke) organisaties zo uitdagend.

Innovatieplan als businessmodel

Wanneer je gaat innoveren wil je als uitgangspunt werken met een innovatieplan. Een plan waarin je het budget borgt, maar waarin je ook antwoord geeft op hoe de innovatie waarde creëert voor jouw business. Daarnaast wil je kernachtig weergeven wat je met de innovatie gaat betekenen voor klanten. Zeker niet onbelangrijk!

Het Lean Startup Canvas is een handig visueel hulpmiddel om als innovatieplan te gebruiken.  Door het canvas met het team in te vullen creëer je de juiste strategische conversaties en uiteindelijk ook een gemeenschappelijk beeld over je businessmodel.

Kill your darlings

Met een goed innovatieplan en een innovatieteam dat in goede harmonie met elkaar samenwerkt lijkt het niet te kunnen mislukken. Maar daar komt de volgende uitdaging om de hoek kijken. Bij enorme harmonie is iedereen verliefd op de eigen ideeën. Het goede ervan is dat er met passie aan het idee wordt gewerkt en gebouwd om het idee te perfectioneren. Maar de valkuil is dat er vanuit die harmonie en passie met oogkleppen op wordt gekeken, want niemand in het innovatieteam neemt een kritische houding aan. Potentieel resultaat is dat er aan de verkeerde dingen wordt gewerkt en dat er iets wordt gemaakt waar niemand op zit te wachten, laat staan voor wil betalen.

Wat kan je doen om dit te voorkomen? Wij reiken je twee adviezen aan: kijk meervoudig naar de verandering en verbind het denken met het doen.

Meervoudig kijken naar de innovatie

Meervoudig kijken naar de innovatie gaat om het betrekken van de perspectieven van verschillende stakeholders. Geen perspectief is per se de beste. Werk buiten de grenzen van het functionele (project)team en nodig stakeholders uit om mee te denken.

Hoe mooi is het om het innovatie canvas in te vullen met de klant aan tafel?

Durf met elkaar in dialoog te gaan, te verdiepen in de innovatie vanuit verschillende kanten. Verken ook welke betekenissen een ieder aan de innovatie geeft. Verandering van perspectief is een voorwaarde voor succesvol veranderen en innoveren. Je staat open voor de onbekende weg en neemt andermans perspectief serieus.

Een tweede manier om meervoudig te kijken naar de innovatie is het erkennen van verschillende veranderrollen. Alle betrokkenen (projectleden en stakeholders) hebben een eigen houding ten aanzien van de innovatie. Er zijn naast koplopers ook conservatievelingen, pragmatici en sceptici. Met een team van alleen koplopers kom je er echter niet!

Je hebt alle veranderrollen nodig om de innovatie productief te maken.

Verbinden van denken en doen

In de praktijk worden het denken en het doen vaak van elkaar gescheiden. Een praktijkvoorbeeld is de vergadering waarbij voornamelijk wordt gepraat en waarbij de actie naar later wordt geschoven. Een ander voorbeeld is waarbij de ene groep het denken voor zijn rekening neemt, bijvoorbeeld het managementteam, en de andere groep –namelijk de medewerkers- verantwoordelijk is voor de uitvoering.

Het aan elkaar verbinden van het denken en doen is een krachtig veranderprincipe. Juist ook voor succesvol innoveren wil je dit veranderprincipe inzetten. Door alle stakeholders zowel te laten meedenken als te handelen, ontstaat veel creativiteit en eigenaarschap. Dit resulteert in grote voortgang. Bij innovatietrajecten is executiekracht essentieel. Ideeën hebben geen waarde als het ideeën blijven, pas wanneer ze worden toegepast, voegen ze iets toe. Ideeën worden dus pas waardevol als ze worden getest en daarvoor dien je te experimenteren in een vroeg stadium. Maak prototypes terwijl je erover praat en valideer je ideeën met de klanten die aan tafel zitten. Op deze manier worden het denken en het doen waardevol aan elkaar verbonden.

Sociale interactie is de moeite waard

Voor succesvol innoveren binnen een bestaande (publieke) organisatie is het sleutelwoord ‘sociale interactie’. Door samen met andersdenkenden in dialoog te gaan, kunnen nieuwe betekenissen ontstaan. In de interactie met verschillende stakeholders en veranderrollen kunnen in gezamenlijkheid nieuwe werkelijkheden of contexten gecreëerd worden. De kunst van het samen denken vraagt om meervoudig te kijken naar innovatie en tevens om denken en doen met elkaar te verbinden.

Sociale interactie kost veel moeite, want je moet omgaan met verschillende verwachtingen, overtuigingen, perspectieven, belangen en dilemma’s. Het resultaat is echter zeer de moeite waard!

Marjolijn de Graaf

Marjolijn de Graaf

Faciliteert gedragsverandering, ontwerpt groepsbesluiten, fluistert managers | entrepeneur, auteur en trainer van Decisions by Design

[dsm_embed_twitter_timeline twitter_username=”marjolijndg” limit_tweet=”on” footer=”off” scrollbar=”off” _builder_version=”4.9.3″ _module_preset=”default” hover_enabled=”0″ sticky_enabled=”0″][/dsm_embed_twitter_timeline]

Interesse of een vraag? Neem contact op